Docent dr inż. Konstanty Bielański urodził się 17 lipca 1910 roku w Nowym Sączu i tam skończył gimnazjum w 1931 roku. W tym samym roku rozpoczął studia na Politechnice Lwowskiej na Wydziale Mechanicznym Oddział Elektryczny.
Studiował z przerwami do 1944 roku. Przerwy wynikły z powodu konieczności zarobkowania, zwłaszcza po śmierci ojca (1935), a następnie z powodu wojny. W międzyczasie pracował w różnych firmach lwowskich jako np.: elektromonter, elektryk samochodowy, instruktor traktorowy, technik konstruktor.
W 1944 roku ukończył studia na Politechnice Lwowskiej, uzyskując zaświadczenie ukończenia tzw. “Lemberger Technische Fachkurse". Następnie przez jeden rok pracował na uczelni o ówczesnej nazwie Lwowskij Politechniczeskij Instytut, w charakterze starszego laboranta.
W 1945 roku w ramach repatriacji przyjechał do Gliwic, gdzie rozpoczął pracę początkowo na stanowisku starszego asystenta, a od roku 1948 — adiunkta w Katedrze Miernictwa Elektrycznego Politechniki Śląskiej.
Dyplom magistra inżyniera uzyskał na Politechnice Śląskiej w 1947 roku. Równocześnie przez 18 miesięcy pracował w Instytucie Metalurgii w Gliwicach, następnie przez 4 lata w Państwowym Technikum w Bytomiu. Oprócz tego wykonywał różne prace pomiarowe i prototypowe dla przemysłu.
W dniu 4 lutego 1965 roku uzyskał stopień naukowy doktora nauk technicznych na podstawie rozprawy “Układ zastępczy transduktora". Jego promotorem był profesor Stefan Węgrzyn. W roku 1966 został powołany na stanowisko starszego wykładowcy. Znajomość języków obcych (rosyjskiego, niemieckiego, angielskiego) umożliwiła mu na korzystanie z fachowej literatury zagranicznej, a stała współpraca z przemysłem zaowocowała wieloma publikacjami i patentami.
Był bardzo wartościowym pracownikiem dydaktycznym, o dużych zdolnościach pedagogicznych i zamiłowaniu do wykonywanej pracy, dzięki czemu zyskał szacunek studentów. Na początku swojej działalności naukowo-dydaktycznej wydatnie przyczynił się do zorganizowania i uruchomienia Katedry, biorąc udział w przygotowaniu nowych materiałów dydaktycznych i ćwiczeń laboratoryjnych. Przez szereg lat był opiekunem grup studenckich. Prowadził zajęcia w Laboratorium Miernictwa Elektrycznego I w Gliwicach oraz wykłady i ćwiczenia laboratoryjne na zawodowych studiach zaocznych oraz w punktach konsultacyjnych w Bielsku, Katowicach i Wyższej Szkole Inżynierskiej oraz Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu aż do roku 1966.
Od 1967 roku przygotował i prowadził wykłady i ćwiczenia tablicowe oraz laboratoryjne z Miernictwa Elektrycznego II na specjalności “Miernictwo elektryczne i przyrządy pomiarowe" w Gliwicach. Co roku był promotorem prac dyplomowych magisterskich.
Miał cechy bardzo dobrego pracownika naukowo-badawczego. Na szczególną uwagę zasługują jego prace stosujące transduktory do pomiaru mocy przy małych współczynnikach mocy, które z pełnym powodzeniem zastosowano w przemyśle.
Był ● współautorem jednego podręcznika (WSiP) oraz ● autorem 3 skryptów uczelnianych. Podczas pracy w Katedrze Miernictwa Elektrycznego ● opublikował 18 artykułów w czasopismach naukowych i technicznych, ● opracował szereg oryginalnych przyrządów pomiarowych na zlecenie przemysłu oraz ● był autorem 3 patentów wdrożonych do przemysłu. Miałem zaszczyt (jako asystent) brać udział w niektórych pomiarach przemysłowych.
Na wniosek rektora Politechniki Częstochowskiej, za zgodą władz Politechniki Śląskiej dr inż. K. Bielański został od l stycznia 1968 roku służbowo przeniesiony do pracy naukowo-dydaktycznej na niedawno powstały Wydział Elektryczny Politechniki Częstochowskiej. Tam zorganizował laboratorium i Katedrę Miernictwa Elektrycznego.
30 lipca 1968 roku został powołany na stanowisko docenta etatowego, a wkrótce na stanowisko kierownika Katedry Miernictwa Elektrycznego.
Za całokształt pracy naukowej, dydaktycznej i organizacyjnej doc. Konstanty Bielański został wyróżniony Medalem Komisji Edukacji Narodowej oraz Złotym Krzyżem Zasługi.
30 września 1980 roku przeszedł na emeryturę. Zmarł 5 maja 1994 roku w Gliwicach.
Józef Parchański
————————————————————————————
Wykaz publikacji:
Książki i skrypty
- Laboratorium miernictwa elektrycznego, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 1965.
- Laboratorium miernictwa elektrycznego, część l i 2, Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 1972 i 1975.
- Miernictwo elektryczne, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1975 i 1978, współautorzy J. Dyszyński, R. Hagel
- Laboratorium metrologii elektrycznej i elektronicznej, Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 1981.
Patenty
- Sposób pomiaru dużych prądów stałych oraz urządzenie do stosowania tego sposobu. Opis patentowy nr 39031, Warszawa 1955, Urząd Patentowy PRL.
- Sposób badania skuteczności zerowania lub uziemienia w urządzeniach elektrycznych oraz urządzenie do stosowania tego sposobu. Opis patentowy nr 45296, Warszawa 1960, Urząd Patentowy PRL. Opracowany i wykonany miernik zerowania MZ-3 był pierwszym i jedynym urządzeniem tego typu, produkowanym masowo w kraju przez Spółdzielnię Pracy “Sprawność" Racibórz i Zakład Urządzeń Elektronicznych, Kędzierzyn.
- Sposób pomiaru oporności właściwej pyłu i urządzenie do stosowania tego sposobu. Opis patentowy nr 45555, Warszawa 1961, Urząd Patentowy PRL.
Ważniejsze artykuły
- Próby opracowania transduktora do pomiaru wielkich prądów stałych z zastosowaniem krajowych materiałów. Skrypt Politechniki Wrocławskiej, Sesja Naukowa XII 1952.
- Metoda pomiaru kąta strarności (tg δ) przy pomocy dwóch amperomierzy i galwanometru wibracyjnego. Politechnika Śląska, Sesja Naukowa X-lecia 1955, strona 355.
- Metoda pomiaru kąta strarności (tg δ) przy pomocy watomierza zerowego. Politechnika Śląska, Sesja Naukowa X-lecia 1955, strona 357.
- Doświadczenia w dziedzinie pomiarów kontrolnych dużych prądów stałych bez przerywania prądu i produkcji. Politechnika Śląska, Sesja Naukowa X-lecia 1955, strona 359.
- Metoda pomiaru kąta strarności (tg δ) za pomocą dwóch amperomierzy i galwanometru wibracyjnego. Zeszyty Naukowe Poi. Śl., Elektryka 2/56, strona 79.
- Metoda pomiaru kąta strarności (tg δ) przy pomocy watomierza zerowego. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej Elektryka 2/56, strona 81 oraz A. N. ZSRR Instytut Nauczania: Informacjonnyj Referatnyj Żurnal Elektrotechnika, nr 11, 1956, strona 144.
- Prosta metoda do pomiarów kontrolnych dużych prądów stałych bez przerywania prądu i produkcji, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej,Elektryka 3/56, strona 99.
- Pomiar kąta strarności (tg δ) za pomocą dwóch amperomierzy i galwanometru wibracyjnego, Energetyka, nr 5/57.
- Pomiar różnicy amplitud prądu jako sposób stwierdzenia odmagnesowania, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej Elektryka 5/58.
- Transduktorowe przekładniki prądu stałego, PAK nr 6, Warszawa 1959.
- Pomiar oporności czynnej grubych przewodów za pomocą prądu zmiennego, Energetyka, nr 5/1960.
Ważniejsze prace naukowo-badawcze i wykonane prototypy
- Opracowanie metody i wykonanie prototypu urządzenia do seryjnego badania anod magnetytowych dla Zakładów Chemicznych “Ząbkowice". Prototyp sprawdzony w przemyśle.
- Opracowanie i wykonanie prototypu mostka do pomiarów rezystancji materiałów izolacyjnych. Prototyp sprawdzony w praktyce.
- Wykonanie prototypu urządzenia do pomiaru tg b materiałów izolacyjnych. Prototyp sprawdzony w praktyce.
- Wykonanie prototypu urządzenia do pomiaru dużych prądów stałych. Prototyp sprawdzony wielokrotnie w praktyce.
- Wykonanie prototypu urządzenia do badania skuteczności zerowania. Prototyp sprawdzony wielokrotnie w praktyce.
- Opracowanie metody i wykonanie prototypu do pomiaru oporności właściwej pyłów. Prototyp sprawdzony wielokrotnie w praktyce.
Źródła:
1) Akta osobowe dr. inż. K. Bielańskiego w archiwum Katedry Miernictwa Elektrycznego Politechniki Śląskiej.
2) B. Szadkowski, M. Bojarska-Kowalik: 50 lat Instytutu Metrologii i Automatyki Elektrotechnicznej, Zeszyty Naukowe Politechniki
Śląskiej., Elektryka, z. 140, Gliwice 1994, strona 107.
3) Politechnika Częstochowska 1949-1999, Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej. Częstochowa, 1999, strony 581-583.
4) A. Gąsiorski: Od Katedry Elektrotechniki do Wydziału Elektrycznego Politechniki Częstochowskiej, Wydawnictwo Politechniki
Częstochowskiej, Częstochowa 2001, strony 101-104.
5) Znajomość osobista autora opracowania najpierw studenta, potem pracownika akademickiego w tej samej Katedrze.
Wykorzystano pracę:
"Polacy Zasłużeni
dla elektryki.
Początki elektrotechnicznego szkolnictwa wyższego, pionierzy
elektryki".
PTETiS, Warszawa-Gliwice-Opole 2009, ISBN 978-83-927653-1-8, ss. 455-458.
Za zgodą Redaktora.