( Home page )

JERZY HUBERT BARANOWSKI

Prof. dr hab. inż.
Jerzy Hubert Baranowski

Specjalista w dziedzinach: ● układy impulsowe, ● modele elementów półprzewodnikowych, ● oscyloskopy próbkujqce, ● balistyka myśliwska.

Urodzony 9 lipca 1930 roku w Mierwinach Dużych (woj. nowogródzkie) w rodzinie nauczycielskiej. Repatriowany po II wojnie światowej z terenów zajętych przez ZSRR. W roku 1948 ukończył gimnazjum w Zaklikowie, a w roku 1951 Liceum Telekomunikacyjne.

Dyplom magistra inżyniera uzyskał na Wydziale Łączności Politechniki Warszawskiej (1958). Jeszcze w czasie studiów został zatrudniony (1955) na stanowisku asystenta w Katedrze Podstaw Telekomunikacji, kierowanej przez prof. Adama Smolińskiego. Po uzyskaniu doktoratu za rozprawę pt. "Analiza właściwości tranzystora lawinowego w zastosowaniu do generacyjnych układów impulsowych" (1965) awansował na stanowisko adiunkta, promotorem był prof. Wiktor Golde. W roku 1972 objął stanowisko docenta, a w roku 1975 został kierownikiem Zakładu Układów Elektronicznych.

Stopień naukowy doktora habilitowanego uzyskał za monografię "Sekcyjne modele ładunkowe diod i tranzystorów bipolarnych" (1985). W roku 1989 został awansowany na stanowisko profesora nadzwyczajnego, a w 1994 roku uzyskał tytuł naukowy profesora i objął stanowisko profesora zwyczajnego w Instytucie Systemów Elektronicznych Politechniki Warszawskiej, w którym też w latach 1975-2000 sprawował funkcję kierownika Zakładu Układów i Systemów Elektronicznych (do 1993 roku noszącego nazwę Zakładu Układów Elektronicznych).

Początek jego działalności badawczej, dydaktycznej i konstrukcyjnej przypadł na przełom lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX-wieku, gdy w Polsce nastąpił intensywny rozwój układów elektronicznych półprzewodnikowych oraz duże zapotrzebowanie na opracowania monograficzne i podręczniki poświęcone układom i elementom półprzewodnikowym. Wraz z kilkoma pracownikami naukowymi z Politechniki Warszawskiej i Instytutu Podstawowych Problemów Techniki PAN (m.in. Wiktorem Golde, Witoldem Rosińskim i Andrzejem Filipkowskim) wziął udział w opracowaniu serii monografii "Układy tranzystorowe", które przez wiele lat pełniły również funkcję podręczników akademickich. Razem z T. Jankowskim w ramach tej serii opracował i wydał monografię "Tranzystorowe układy impulsowe" (WNT 1961), której drugie wydanie (1964) było podstawą wydania niemieckiego "Transistorschaltungen in der Impulstechnik" (VEB Verlag, Berlin 1964, 1966).

W późniejszych latach zajmował się niemal wyłącznie impulsowymi układami półprzewodnikowymi, a także badaniem elementów półprzewodnikowych specjalnych pod kątem ich zastosowania do ekstremalnie szybkich przełączeń. W związku z tą działalnością opracował i wydał 2 monografie "Półprzewodnikowe elementy układów impulsowych" (WNT, 1969) oraz "Półprzewodnikowe układy impulsowe i cyfrowe" (WNT, 1970; II wydanie znacznie rozszerzone — 1976).

Równocześnie z prowadzeniem prac badawczych rozwinął prace konstrukcyjne w dziedzinie aparatury elektronicznej z układami półprzewodnikowymi. Szczególne znaczenie miały konstrukcje oscyloskopów próbkujących, przeznaczone do badania przebiegów nano- i piko-sekundowych. Za zastosowanie tranzystora lawinowego do próbkowania przebiegów elektrycznych w paśmie 200 MHz otrzymał w 1962 roku nagrodę PTETiS (Polskiego Towarzystwa Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej). Dalsze prace zaowocowały konstrukcjami oscyloskopów próbkujących dwu kanałowych, o coraz większych pasmach (1 GHz w 1967 roku, 3 GHz w 1974 roku). Konstrukcje te były opracowywane dla instytucji naukowych krajowych i zagranicznych (Zjednoczony Instytut Badań Jądrowych w Dubnej), były też podstawą udanych i nagradzanych wdrożeń w Zakładach Radiowych im. Marcina Kasprzaka w latach 1970-1976. Z tymi pracami wiązały się badania nad szybko przełączającymi układami co zaowocowało "Synchroskopy stroboskopowe szerokopasmowe" (WNT, 1972).

Kierowany przez niego zespół współpracował również z Naukowo-Produkcyjnym Centrum Półprzewodników CEMI, m.in. zaprojektował telewizyjne układy scalone (o największej wówczas skali scalenia) UL940, UL1261, UI1262, UI1540, które zostały wdrożone. Dekoniunktura końca lat siedemdziesiątych przyniosła załamanie owocnej współpracy z przemysłem.

Wśród wielu innych projektów zrealizowanych w zespole kierowanym przez Niego, na szczególne wyróżnienie zasługuje system TELEGWIAZDA, przeznaczony do wyznaczania położenia osi satelity względem gwiazd, w ramach eksperymentu radziecko-francusko-polskiego GAMMA, który został umieszczony na orbicie 28 II 1991 i działał poprawnie.

Szczególną wagę przywiązywał do zagadnień modelowania elementów półprzewodnikowych przy dużych sygnałach i analizowania szybkich procesów zachodzących w czasie ich przełączania, zwłaszcza w odniesieniu do elementów specjalnych (np. tranzystorów lawinowych, diod tunelowych i diod ładunkowych). Rozwinął oryginalną metodę sekcyjnego modelowania ładunkowego, przedstawioną w rozprawie habilitacyjnej. Przy zastosowaniu sekcji ładunkowych zbudował pierwszy na świecie fizycznie uzasadniony model diody ładunkowej (SRD), prawidłowo odwzorowujący szybkie procesy przełączania diody ładunkowej.

W czasie 45 lat pracy na Politechnice Warszawskiej prowadził wszystkie rodzaje zajęć dydaktycznych, w tym wykłady przedmiotów: “Układy elektroniczne", “Układy impulsowe", “Modele elementów półprzewodnikowych", “Wybrane układy scalone analogowe i cyfrowe", “Układy scalone" oraz “Elektronika II". Jako wykładowca cieszył się dobrą opinią, w roku 1978 otrzymał od studentów dyplom “Dla wyróżniającego się dydaktyka w Instytucie Podstaw Elektroniki".

Z Jego inicjatywy i pod jego redakcją został opracowany i wydany 3-tomowy podręcznik akademicki "Układy elektroniczneI" (WNT, w latach 1993-1998 kilkakrotnie wznawiany), tom l — "Układy analogowe liniowe", tom II — "Układy analogowe nieliniowe i impulsowe", tom III — "Układy i systemy cyfrowe", które później zostały uzupełnione przez "Zbiór zadań z układów elektronicznych nieliniowych i impulsowych" (1997) oraz "Zbiór zadań z układów elektronicznych liniowych" (1998). We wcześniejszych latach był współautorem 2 skryptów nt. obliczania układów elektronicznych impulsowych.

W roku 1978 zainicjował wydawanie przez WNT serii monografii przeznaczonych dla elektroników po dyplomie, pod ogólnym tytułem "Układy i systemy elektroniczne", i przewodniczył jej Komitetowi Redakcyjnemu. Do roku 2000 wydano 44 książki tej serii. W ramach zainteresowania balistyką, opublikował 42 artykuły na temat obliczania torów lotu i właściwości pocisków, a także napisał książkę pt. "Broń i balistyka myśliwska" (WNT, 1994).

Jest członkiem Komitetu Redakcyjnego czasopisma “Elektronika". Współuczestniczył w powoływaniu konferencji “Teoria obwodów i układy elektroniczne" i od początku wchodził w skład jej Komitetu Naukowego.

W 1987 roku zdobył nagrodę w konkursie im. Mieczysława Pożaryskiego na najlepsze artykuły w czasopismach SEP.

Był promotorem zakończonych pomyślnie 13 przewodów doktorskich.

Za osiągnięcia w dziedzinie badań naukowych, opracowania unikatowej aparatury, opracowania podręczników i działalności dydaktycznej otrzymał 7 nagród (indywidualnych i zespołowych) Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki oraz kilka nagród Rektora Politechniki Warszawskiej.

Otrzymał wiele odznaczeń państwowych i wyróżnień: Złoty Krzyż Zasługi (1976), Złotą Odznakę “Zasłużony dla Rozwoju Przemysłu Maszynowego" (1976), Złotą Odznakę “Zasłużony dla Politechniki Warszawskiej" (1979), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1986), Medal SEP im. Mieczysława Pożaryskiego (1986) i Medal Komisji Edukacji Narodowej (1993).

Opracował nową koncepcję dydaktyczną nauczania przedmiotu “Układy elektroniczne", zmodernizował — w ramach tej koncepcji — Laboratorium Układów Elektronicznych w Zakładzie Układów Elektronicznych oraz opracował, jako przewodniczący Wydziałowej Komisji Programowej (od 1990) reformę programów na Wydziale Elektroniki Politechniki Warszawskiej według zasad elastycznego studiowania.

W roku 2000 przeszedł na emeryturę. Nadal zajmuje się elektroniką, ale przede wszystkim uprawia liczne hobby: żeglarstwo, malarstwo, myślistwo i balistykę. Ma córkę i dwie wnuczki.


    Zaczerpnięto z pracy:
    Pod red. J.S. Bobera i R. Z. Morawskiego: "Profesorowie i docenci Wydziału Elektroniki i Technik Informacyjnych Politechniki Warszawskiej 1951-2001". Oficyna Wyd. PW, Warszawa 2001. ISBN 83-914580-3-2.

( Home page )