( Home page )

ANDRZEJ SOWIŃSKI (1922-1996)

Prof. Andrzej Sowiński

Specjalista w dziedzinach: metrologia, miernictwo cyfrowe, testery układów mikroelektronicznych, konstruowanie aparatury pomiarowej.

Urodzony 17 lipca 1922 roku w Warszawie, w rodzinie o tradycjach kolejarskich i PPS-owskich, jako syn Szczepana i Ludwiki Geizler. W Warszawie ukończył szkołę podstawową, a w 1939 roku - średnią, uzyskując świadectwo dojrzałości.

Po wybuchu II wojny światowej walczył jako ochotnik w kampanii wrześniowej. Po kapitulacji wrócił do Warszawy i w roku 1940 rozpoczął działalność konspiracyjną w Związku Walki Zbrojnej, a następnie w Armii Krajowej (AK), stając się jednym z współtwórców batalionu harcerskiego "Zośka", miał pseudonim Zagłoba. Podjął również naukę w Państwowej Wyższej Szkole Technicznej, działającej na terenie Politechniki Warszawskiej. Mimo zaleceń niemieckiego Wydziału Nauki, realizowany program nauczania stał na wysokim poziomie, takim samym jak przed wojną (laboratoria i wykłady były prowadzone zgodnie z programami przedwojennymi, a studenci prowadzili podwójne notatki). W celu wykonania zadań konspiracyjnych Andrzej Sowiński podjął równocześnie pracę w Zakładach Philipsa. W 1944 roku uczestniczył w Powstaniu Warszawskim jako plutonowy podchorąży. Walczył w bat. Zośka - 1 kom. plut.III, na terenie Woli, Starego Miasta i Śródmieścia. Dowodząc plutonem, był pięciokrotnie ranny. Został odznaczony Krzyżem Walecznych.

We wrześniu 1945 roku ujawnił się przed Komisją Likwidacyjną AK. Po wojnie rozpoczął studia na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej oraz pracę w Biurze Odbudowy Stolicy, a następnie w Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Polskiego Radia. Studia ukończył w grudniu 1948 roku, uzyskując dyplom magistra inżyniera elektryka ze specjalnością Radiotechnika. Pracę dyplomową wykonał pod opieką prof. Janusza Groszkowskiego. W kilka dni później, 3 stycznia 1949 roku, został aresztowany i osadzony w X Pawilonie Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. Po intensywnym śledztwie skazano go na 15 lat więzienia za działalność konspiracyjną w ZWZ i AK. Był więziony prawie 6 lat, do 6 listopada 1954 roku. W 1957 roku został zrehabilitowany.

Po odzyskaniu wolności kontynuował pracę w starym Zakładzie (Philips), który teraz nosił imię Róży Luksemburg, a następnie w Zakładzie Elektroenergetyki Politechniki Wrocławskiej z siedzibą w Warszawie. Objął tam stanowisko głównego inżyniera, a po przekształceniu w samodzielny Zakład Opracowań i Produkcji Aparatury Naukowej (ZOPAN) został jego pierwszym dyrektorem.

W 1958 roku rozstał się z ZOPAN i rozpoczął pracę w Instytucie Tele- i Radiotechnicznym, organizując Pracownię Miernictwa Cyfrowego. W Instytucie tym kolejno, aż do 1971 roku, pełnił funkcje kierownika zakładu, sekretarza naukowego, dyrektora naukowego i p.o. dyrektora. Pełnienie tych obowiązków łączył z pracą naukową. W 1963 roku został powołany na stanowisko samodzielnego pracownika naukowo-badawczego. Jego zainteresowania naukowe koncentrowały się głównie na metrologii i wykorzystaniu w tej dziedzinie (nowatorskiej na ówczesne czasy) techniki cyfrowej. Pod jego kierownictwem w ITR wykonano modele oraz prototypy woltomierzy i omomierzy cyfrowych, a także przetworników analogowo-cyfrowych i komutatorów. Powstał system urządzeń automatyzujących pomiary cyfrowe w wielu kanałach oraz rejestrację wyników. Powiązanie badań z przemysłem umożliwiło wykorzystanie wyników prac w Zakładach TELPOD, a wolto-omomierz cyfrowy wdrożono do małoseryjnej produkcji w Zakładzie Doświadczalnym Instytutu Tele- i Radiotechnicznego we Wrocławiu.

Od 1961 roku prowadził zajęcia na Wydziale Łączności Politechniki Warszawskiej. Pracę doktorską, nt. "Optymalizacja częstotliwości powtarzania automatycznych pomiarów cyfrowych" obronił (31 V 1966) na tym Wydziale, promotorem był prof. S.L. Hahn. W roku 1967 opublikował książkę pt. "Cyfrowa technika pomiarowa" była to pierwsza krajowa monografia na ten temat. Jednocześnie z tymi pracami koordynował działania z zakresu miernictwa numerycznego, a także angażował się we współpracę międzynarodową oraz w działalność w SEP (Stowarzyszeniu Elektryków Polskich).

W 1971 roku został powołany na stanowisko dyrektora Przemysłowego Instytutu Elektroniki (PIE). W istocie było to tworzenie Instytutu od nowa, w ramach Naukowo-Produkcyjnego Centrum Półprzewodników CEMI. Kierując Instytutem, nie ograniczył swoich dotychczasowych zainteresowań, lecz rozszerzył je na urządzenia testujące dla mikroelektroniki i komputerowe systemy pomiarowe. Pod jego kierownictwem wykonano w PIE wiele urządzeń pomiarowych i technologicznych na potrzeby produkcji półprzewodnikowych podzespołów dyskretnych oraz układów scalonych. Były to m.in. unikatowe testery tranzystorów i stabilistorów, a także układów scalonych analogowych i cyfrowych małej, średniej oraz wielkiej skali integracji. Większość testerów była eksploatowana w zakładach CEMI w Warszawie i Koszalinie. Opracowania te były wielokrotnie nagradzane, m.in. w konkursie "Mistrz Techniki". W 1991 roku Andrzej Sowiński opublikował monografię "Automatyczne testowanie w mikroelektronice". W czasie pracy w PIE był redaktorem naczelnym "Prac PIE" oraz "Elektronizacji". W 1989 roku został zatrudniony w Instytucie Łączności w Miedzeszynie, gdzie do 1992 roku pełnił funkcję sekretarza naukowego.

Był wieloletnim współpracownikiem, a następnie redaktorem naczelnym miesięcznika "Radioelektronik Audio Hi-Fi Video".

Ponad 25 lat był związany z Politechniką Warszawską. Najpierw pracował na Wydziale Łączności (o późniejszej nazwie — Wydział Elektroniki). W 1976 roku otrzymał tytuł profesora nauk technicznych. Prowadził wykłady z miernictwa cyfrowego oraz konstrukcji aparatury pomiarowej, kierował inżynierskimi i magisterskimi pracami dyplomowymi oraz wypromował wielu doktorów. Wyniki swoich prac badawczych opublikował w około 80 artykułach i referatach konferencyjnych oraz w 6 monografiach.

Działał w wielu stowarzyszeniach zawodowych. Był członkiem Komitetu Elektroniki i Telekomunikacji oraz Komitetu Metrologii i Aparatury Naukowej Polskiej Akademii Nauk.

Od 1946 roku był członkiem Stowarzyszenia Elektryków Polskich i wchodził w skład Prezydium Zarządu Głównego. Był wieloletnim przewodniczącym Sekcji Automatyki i Pomiarów oraz Komitetu Elektronizacji i Informatyzacji. Był także delegatem Polski w Międzynarodowej Konfederacji Pomiarów (IMEKO), był wybierany członkiem Rady Generalnej IMEKO do roku 1985.

Od roku 1972 był członkiem IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers) i członkiem założycielem Polskiej Sekcji tej organizacji. Był członkiem zarządu Polskiej Sekcji IEEE od 1972 r. W latach 1975-1979 został jej wiceprzewodniczącym, a następnie przewodniczącym (1979-1983). Jego wkład w rozwój Polskiej Sekcji IEEE został nagrodzony nadaniem mu "The IEEE Centennial Medal".

Za wkład w rozwój elektroniki w Polsce otrzymał wiele wyróżnień i odznaczeń, w tym Złotą Honorową Odznakę SEP (dwukrotnie), Złotą Honorową Odznakę Naczelnej Organizacji Technicznej (dwukrotnie). Medal SEP im. Mieczysława Pożaryskiego, Medal SEP im. Janusza Groszkowskiego, Złoty Krzyż Zasługi oraz Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski.

Zmarł 14 kwietnia 1996 roku w Warszawie.

Profesor Andrzej Sowiński odcisnął trwały ?lad na polskiej elektronice. Pozostawił swój dorobek w postaci specjalistycznych książek i artykułów w fachowej prasie technicznej nt. cyfrowej techniki pomiarowej i systemów testujących. Potrafił z łatwo?cią dotrze? do tysięcy czytelników zainteresowanych tematyką systemów pomiarowych. Był nie tylko wspaniałym wykładowcą i wymagającym szefem, ale także Kolegą stowarzyszeniowym i Harcerzem. Cześć Jego pamięci.


    Opracowano na podstawie prac:
    1." Profesorowie i docenci Wydziału Elektroniki i Technik Informacyjnych Politechniki Warszawskiej 1951-2001".
    Pod red. J.S. Bobera i R. Z. Morawskiego. Oficyna Wyd. PW, Warszawa 2001. ISBN 83-914580-3-2.
    2. Zbigniew Zieliński: "Wspomnienie o Profesorze Andrzeju Sowińskim". Prace Instytutu Łączności nr 106, Warszawa 1996, ISSN 0020-451X, ss.7-11.
    3. Muzeum Powstania Warszawskiego. Powstańcze Biogramy: Andrzej Sowiński (http://www.1944.pl/historia/powstancze-biogramy/Andrzej_Sowinski, 12/4/2012).

( Home page )