( Home page )

ZBIGNIEW ORZESZKOWSKI (1917 — 2001)

Doc. dr hab. inż. 
Zbigniew Orzeszkowski (1917-2001)

Urodził się w Leszczynie, pow. Płock (1917). Świadectwo dojrzałości uzyskał w Gimnazjum im. Króla Władysława Jagiełły w Płocku (1935). Studia wyższe rozpoczął na Wydziale Elektrycznym Politechniki Gdańskiej (IV 1936) po odbyciu półrocznej praktyki wstępnej. Studia te musiał przerwać wiosną 1939, na skutek represji ze strony Niemców.

Podczas okupacji przebywał w Warszawie, gdzie pracował jako technik w Wytwórni Aparatów Elektrycznych K. Szpotańskiego. Działał również w konspiracji — był żołnierzem Armii Krajowej i Powstańcem Warszawy, został ranny w ataku na siedzibę SS przy Alei Szucha.

W lipcu 1945 r. przyjechał do Wrocławia i 2 sierpnia 1945 r. został młodszym asystentem w Politechnice Wrocławskiej. Był pionierem Poliechniki Wrocławskiej. Kierował odbudową gmachu elektrycznego, zabezpieczał sprzęt i aparaturę oraz nadzorował roboty budowlane. Po przyjeździe do Wrocławia prof. Kazimierza Idaszewskiego (wrzesień 1945 r.) był jego “prawą ręką” i najbliższym współpracownikiem — prowadził laboratorium miernictwa elektrycznego i laboratorium maszyn elektrycznych. Na Politechnice Wrocławskiej kontynuował studia przerwane przed wojną i uzyskał tytuł mgr inż. elektryka (1947).
Tytuł doktora nauk technicznych otrzymał za rozprawę pt.: "Pomiary przewodności cieplnej materiałów elektroizolacyjnych stosowanych do budowy dużych maszyn elektrycznych" (obroniona 1 VII 1961). Pracę habilitacyjną napisal nt.: "Pomiary cieplne w maszynach elektrycznych wirujących, analiza warunków i zakres zastosowań niektórych metod pomiarowych" (VI 1967).

Od początku swojej działalności w Politechnice Wrocławskiej pracował w Katedrze Pomiarów Elektrycznych, a po utworzeniu instytutów (1968) — w Instytucie Metrologii Elektrycznej. Zajmował kolejno następujące stanowiska: — młodszego asystenta (od 1 VIII 1945), — st. asystenta (od 1 I 1948),— adiunkta (od 1 IX 1950), — zastępcy profesora (od 1 IX 1954), — st. wykładowcy (od 1.X.1961) i — docenta (od 1 VI 1968 do emerytury 30 IX 1987).

W Politechnice Wrocławskiej pełnił wiele funkcji: czterokrotnie prodziekana Wydziału Elektrycznego w latach 1959-68 oraz 1984-87, przez kilkanaście lat był zastępcą dyrektora d/s dydaktyki w Instytucie Metrologii Elektrycznej, w latach 1961-65 prowadził sprawy socjalno-bytowe przy prorektorze d/s nauczania, był kierownikiem Zakładu Miernictwa Elektrycznego najpierw w Katedrze Pomiarów Elektrycznych, a później w Instytucie Metrologii Elektrycznej (od 1964 r. do emerytury). W latach 1959-69 był redaktorem 27 Zeszytów Naukowych Politechniki Wrocławskiej (25 z serii "Elektryka" i 2 z serii "Miernictwa Elektrycznego").

Równolegle z pracą na Politechnice Wrocławskiej, pracował na pół etatu w przemyśle, najpierw we Wrocławskim Biurze Projektów Budownictwa przemysłowego jako kierownik pracowni i główny specjalista (1948-55), a w latach 1957-61 — w Dziale Badawczo-Rozwojowym Zakładów "Dolmel" Wrocław jako doradca techniczny w laboratorium.

Przez kilkadziesiąt lat wykładał miernictwo elektryczne na Wydziale Elektrycznym, teorię pomiaru na Wydziałach Elektrycznym i Elektroniki oraz prowadził prace dyplomowe, a w latach 1952-57 wykładał również elektrotechnikę ogólną na trzech Wydziałach Politechniki Wrocławskiej: Mechanicznym, Mechaniczno-Energetycznym i Chemii.

Tematyka Jego prac badawczych do 1969 r. wynikała z potrzeb przemysłu i uwzględniała przede wszystkim potrzeby Zakładów "Dolmel" we Wrocławiu. Główne kierunki Jego badań były następujące: pomiary przewodności cieplnej materiałów elektroizolacyjnych oraz pomiary temperatur i rozpływu ciepła w maszynach elektrycznych.

Z innej tematyki opublikował prace: "Nowa metoda wyznaczania strat w uzwojeniach wirników maszyn asynchronicznych" (Rozprawy Elektrotechniczne z. 4 1960), "Wpływ częstotliwości na uchyby przekładników prądowych” oraz "Pomiar temperatury wirników turbogeneratorów" (Przegląd Elektrotechniczny z. 5 1964 r.). Swe prace przedstawiał na łamach: Archiwum Elektrotechniki, Rozpraw Elektrotechnicznych, Przeglądu Elektrotechnicznego oraz Zeszytów Naukowych Politechniki Wrocławskiej.

Zajmował się określaniem dokładności pomiarów. W tym zakresie prowadził kilka prac doktorskich i opiekował się jedną pracą habilitacyjną, wydał 2 skrypty i był autorem lub współautorem wielu artykułów. Łącznie opublikował kilkadziesiąt prac, wydał 6 skryptów i 2 podręczniki. Był promotorem 11-tu obronionych prac doktorskich i recenzentem 21 prac doktorskich.

Otrzymał odznaczenia bojowe: ·  Medal za Warszawę 1939-45, ·   Krzyż Armii Krajowej oraz ·  Warszawski Krzyż Powstańczy. Otrzymał również odznaczenia państwowe: ·  Krzyż Oficerski i Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, ·  Złoty Krzyż Zasługi, ·  Medale 10-lecia i 40-lecia PRL.

Za pracę w Politechnice Wrocławskiej i za działalność naukową otrzymał trzy razy indywidualne nagrody Ministra i wielokrotnie nagrody rektora Politechniki Wrocławskiej, a także medale: 30-, 35- i 40-lecia Politechniki Wrocławskiej.

Był członkiem zwyczajnym Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego, działaczem Oddziału Wrocławskiego SEP oraz członkiem założycielem Oddziału Wrocławskiego PTETiS.
Za aktywną działalność w SEP otrzymał Złotą Odznakę Honorową SEP, a w roku 1993 — tytuł Zasłużonego Seniora SEP (nr 179). W roku 1988 został uhonorowany godnością członka honorowego PTETiS ( nr 39 ). W 1986 r. jako najstarszy czynny i zasłużony pracownik naukowy Politechniki Wrocławskiej (pracował od 1 sierpnia 1945 r.) został odznaczony przez Oddział Wrocławski PTETiS ·  medalem XXV-lecia PTETiS.

Zmarł we Wrocławiu, dnia 18 X 2001 r.


Na podstawie:
Materiałów otrzymanych od prof. dr hab. Zdzisława Nawrockiego. 2001.

( Home page )