APW'04
'Automatyka i Pomiary w Warszawie 2004'
(16 września 2004 r.)

Konferencja integracyjno-historyczna zorganizowana z okazji 45-lat Sekcji Automatyki i Pomiarów OW SEP


Bartłomiej Beliczyński, Tadeusz Kaczorek

Historia Katedry Podstaw Elektroniki i Automatyki

Katedra Podstaw Elektroniki i Automatyki została formalnie powołana na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej na początku lat sześćdziesiątych. Była wówczas jedną z piętnastu katedr tego wydziału.

Wystąpiły poważne kłopoty ze znalezieniem samodzielnego pracownika nauki, kandydata na organizatora tej Katedry. W roku 1963 władze Politechniki Warszawskiej postanowiły przenieść służbowo dra inż. T. Kaczorka, będącego wówczas adiunktem w Katedrze Elektrotechniki Teoretycznej do tej nowej Katedry i powierzyć jemu jej organizację. Kuratorem Katedry został Prof. dr Jan Podoski, ówczesny dziekan Wydziału Elektrycznego PW. Kilka miesięcy po uzyskaniu habilitacji (1964) (stopnia docenta), dr hab. T. Kaczorek został powołany na kierownika tej Katedry.

T. Kaczorek T. Kaczorek

Fot.1. Tadeusz Kaczorek w czasach KPEiA

Zarówno Profesor jak i wszyscy pracownicy Katedry byli bardzo młodzi (fot.2 i 3). Katedra miała do swojej dyspozycji zaledwie kilka pomieszczeń. Zasadniczą sprawą była budowa (1964 i 1965 r.), a następnie rozbudowa bazy laboratoryjnej jak i badawczej.

Wśród pracowników Katedry panował entuzjazm twórczy. Na fotografii 2 widać kolegów cieszących się z sukcesu technicznego.

Drugim pracownikiem KPEiA został mgr inż. Andrzej Marusak (najpierw zatrudniony jako stażysta, a następnie jako asystent), absolwent Katedry Automatyki i Telemechaniki, Wydziału Elektroniki Politechniki Warszawskiej.

wzmacniacz

Fot.2. Jerzy Kucharski, Andrzej Marusak i Bogusław Kuszta, (od lewej)

Następnymi pracownikami naukowo – dydaktycznymi zostali: mgr inż. Krzysztof Amborski, mgr inż. Witold Żydanowicz, mgr inż. Jerzy Kucharski, mgr inż. Bogusław Kuszta, mgr inż. Jerzy Matysik, mgr inż. Jerzy Mazurek, mgr inż. Irena Jaworska, mgr inż. Hanna Vogt, mgr inż. Andrzej Liwski, mgr inż. Bartłomiej Beliczyński i mgr inż. Roman Świniarski.

Fot.3. Młoda kadra KPEiA; I. Jaworska, Marek Orzyłowski, B. Beliczyński,
R. Świniarski, W. Zydanowicz i M. Neyman

Pierwszym pracownikiem administracyjnym (sekretarką) Katedry była Pani Maria Porządkowska.

Poważną przeszkodą w organizacji Katedry był dotkliwy brak pomieszczeń. Na początku Katedra dysponowała zaledwie dwoma niewielkimi pokojami na 3 piętrze Gmachu Elektrycznego (pok. 326 i 327).

Działalność dydaktyczną Katedra rozpoczęła od prowadzenia dwóch podstawowych przedmiotów Podstawy Elektroniki i Podstawy Automatyki. W roku 1964/65 oba te wykłady prowadził doc. T. Kaczorek. Przystąpiono intensywnie do budowy laboratoriów z Podstaw Elektroniki i z Podstaw Automatyki. W latach początkowych, stanowiska laboratoryjne zostały opracowane przez własnych pracowników Katedry, a w następnych latach również przez dyplomantów, którzy przygotowywali te stanowiska w ramach swoich prac dyplomowych. Laboratoria KPEiA uchodziły za bardzo dobre. Na podkreślenie zasługuje duży wkład pracy koncepcyjnej i organizacyjnej dra inż. Wiesława Martynowa, który rozpoczął współpracę z Katedrą.

W latach 1964-1970 zbudowano od podstaw, m.in. laboratoria: Podstaw Automatyki, Podstaw Elektroniki, Teorii Regulacji I i Teorii Regulacji II. Wspomagano również (wykłady, organizowanie laboratoriów, prowadzenie ćwiczeń lab.) Wyższe Szkoły Inżynierskie w: Białumstoku, Radomiu, Lublinie.

Fot.4. Pracownicy KPEiA na obronie doktoratu; siedzą: Hanna Vogt i W. Żydanowicz;
stoją: I. Jaworska, A. Liwski, ...

Po uzyskaniu habilitacji, do Katedry został przeniesiony dr hab. Edmund Lipiński, który przejął wykłady z Podstaw Elektroniki i opiekę merytoryczną nad tym przedmiotem.

Od początku roku aka­demickiego 1964/65 doc. T. Kaczorek prowadził wykłady i seminaria dla pracowników Katedry i doktorantów. W seminariach tych brały udział również osoby spoza Katedry, a nawet spoza Politechniki.

Z wielkim zainteresowa­niem uczestniczyliśmy w ob­ronach pierwszych doktoratów (fot.4). Były one bardzo uroczyste. Odbywały się w Sali Senatu PW i trwały często bardzo długo. Pytających było wielu. Zadawano mnóstwo pytań. W trakcie jednej takiej obrony, pewien matematyk zadał trzydzieści kilka pytań.

Pierwszymi doktorami Katedry, nie będącymi jej pracownikami, byli: dr Borys Sochoń (1968) i dr Marek Grochowski (1969). Pierw­szym doktorem spośród pra­cow­ni­ków Katedry był Andrzej Marusak (1972), który obronił pracę doktorską w grudniu 1971 r. Następnie, stopień doktora otrzymali: dr Bogusław Kuszta, dr Roman Świniarski, dr Krzysztof Amborski i dr Witold Żydanowicz.

Stosunki panujące w Katedrze były zawsze bardzo dobre, charakteryzowały się też pewną elegancją. Na fotografii 5 pokazano typowe zakończenie semestru. Zastępca kierownika Laboratorium Podstaw Elektroniki (z lewej) składa kierownikowi Laboratorium podziękowania wraz z wiązanką kwiatów i życzeniami dalszej pomyślności.

Dr inż. Bogusław Kuszta wyemigrował później do Kalifornii i tam awansował. Dwadzieścia lat później pojawił się w kraju i tu odebrał swój dyplom dra habilitowanego. Był to chyba najdłużej w historii Politechniki przechowywany, dyplom habilitacyjny czekający na wręczenie.

kierownik

Fot.5. Bogusław Kuszta i Jerzy Matysik

Katedra Podstaw Elektroniki i Automatyki przestała istnieć w roku 1970. Po połączeniu z Katedrą Automatyki Napędu Elektrycznego kierowanej przez Prof. Zdzisława Grunwalda (fot.6), dała początek Instytutowi Sterowania i Elektroniki Przemysłowej (ISEP).

Zgodnie z zarządzeniem Rektora nr 19 Politechniki Warszawskiej z dnia 20 sierpnia 1970 roku Katedra Podstaw Elektroniki i Automatyki i Katedrą Napędu Elektrycznego weszły w skład nowo utworzonego Instytutu Sterowania i Elektroniki Przemysłowej PW składającego się z trzech zakładów: Elektroniki Przemysłowej, Napędu Elektrycznego i Zakładu Sterowania.

Katedrą Podstaw Elektroniki i Automatyki od chwili jej powołania do jej rozwiązania i przekształcenia w Zakład Sterowania Instytutu Sterowania i Elektroniki Przemysłowej kierował Prof. Tadeusz Kaczorek.

Ekipa przejmująca w imieniu Instytutu majątek dwóch Katedr złożyła na odpo­wiednich formularzach wiele podpisów.

profesorowie

Fot.6. Profesorowie: Szumilin, T. Kaczorek i Z. Grunwald

 

* Fotografie dostarczył dr hab. inż. Jerzy Matysik — pracownik Zakładu Elektroniki Przemysłowej ISEP PW.

————————————————